Bert, gefeliciteerd met je Passwerk Lifetime Achievement Award (PLAA) 2021! Wat doet het winnen van de award met jou?
Ik herinner me zeer goed het moment van de mededeling. Ik kwam van het Hof van Beroep in Brussel en kreeg telefoon van Dirk Rombaut. Hij zei dat de raad van bestuur van Passwerk beslist had mij de PLAA 2021 toe te kennen. Ik was erg verbaasd en vroeg Dirk meteen 'Waarom ik?' Ik denk dat het zo bij veel winnaars van een award gaat, in ieder geval bij mij, gezien ik het 'normaal' vind me volledig in te zetten zodra ik iets aanvat. In ieder geval was ik toch zeer trots de award te mogen ontvangen. Ook mijn omgeving, leraren van de school, ouders van leerlingen, familie en vrienden waren zeer vereerd. Het is een mooi moment voor de uitbouw van de school en de toekomstige projecten eromheen. Het advocatenkantoor kreeg al twee awards, voor mij is dit de eerste.
Je bent mede-oprichter, samen met jouw dochter Katrien en schoonzoon Ted, van de school De Lift Education, een school gespecialiseerd in ICT voor jongeren met autisme. Nam autisme ook voordien al een grote plaats in jouw leven?
Mijn kleinzoon Robrecht is een normaal begaafde jongen, momenteel negentien jaar oud, bij wie op vierjarige leeftijd ASS gediagnosticeerd werd. Robrecht heeft het moeilijk met communiceren. In het lager onderwijs waren de auti-klasjes geen probleem. Toch zou er zich een probleem stellen in het secundair onderwijs. Wij wensten dat Robrecht onderwijs kon volgen op zijn eigen verstandelijke niveau, maar het huidige onderwijs biedt daarvoor onvoldoende garanties. Hij zou waarschijnlijk in een watervalsysteem terechtkomen. Dit ligt aan de basis van de oprichting van onze school De Lift Education.
Waarom heb je een school opgericht?
Aanvankelijk wilden we een school voor secundair onderwijs waarin een richting kon worden gekozen. Al vlug werd ons duidelijk gemaakt dat dit onmogelijk was, gezien dit financieel niet haalbaar was en door de bijna één-op-éénopleiding. Vandaar dat wij gekozen hebben voor een secundaire informaticaschool voor jongeren met een autismespectrumprofiel. Die biedt een aanbod op maat met focus op de arbeidsmarkt.
Waar staat De Lift Education vandaag voor?
Onze school is gevestigd in Diest, op de Citadel. De lokalen worden ons ter beschikking gesteld door de stad Diest, waarvoor onze grote dank. De Lift Education biedt onderwijs aan leerlingen vanaf twaalf jaar met een normale of hoogbegaafdheid en met een doorgedreven interesse voor informatica. Jongeren met een autismespectrumprofiel hebben specifieke (maar vaak zeer discrepante) mogelijkheden. Door de geïndividualiseerde aanpak kunnen ze hun talenten beter ontdekken en ontwikkelen. De slogan van onze school is dan ook 'talenten bevrijden'. De aanpak bestaat uit concrete, praktische, bruikbare doelen, zoals: individuele begeleiding en lesaanbod, pauzes op maat, visuele ondersteuning, een prikkelarme omgeving, stimulering van de sociaal-communicatieve vaardigheden, altijd vertrekkend vanuit de interesse van iedere leerling, kleine klasgroepen en vooral ook gericht op de arbeidsmarkt.
Wat zijn voor jou de belangrijkste uitdagingen voor De Lift Education?
Bij ons komen leerlingen terecht die soms al in het secundair onderwijs twee of drie of zelfs meer scholen geprobeerd hebben, maar waar ze – ondanks hun normale of hoogbegaafdheid – in het watervalsysteem dreigen terecht te komen en soms zelfs thuis zitten. De uitdaging van onze school bestaat er dan ook in die leerlingen te laten excelleren en hun talenten te bevrijden.
Wat zijn de grootste successen die De Lift Education al realiseerde?
We zijn succesvol in die zin dat al onze leerlingen na de opleiding bij ons een job vinden of klaar zijn voor het hoger onderwijs. Op zich zijn wij niet diplomagericht daar het belangrijkste doel van onze school erin bestaat onze leerlingen na de opleiding te laten deelnemen aan het reguliere arbeidscircuit. Toch kunnen zij die dat willen ook een diploma behalen en we begeleiden hen voor hun examen bij de examencommissie, en dit met groot succes.
Wie zijn voor jou binnen de wereld van autisme of daarbuiten voor de school jouw inspiratoren geweest?
Het is dankzij Passwerk en de drijvende krachten daar, zijnde Nico en Dirk, dat ik op de idee kwam onze school te openen. Ik las een tiental jaar geleden op een zaterdagmorgen in de krant een artikel over Passwerk en heb toen snel contact opgenomen met Dirk Rombaut. Zijn enthousiasme was blijkbaar van hetzelfde niveau als het mijne, waardoor Dirk me in contact bracht met Cronos. Dankzij de steun van Cronos is het mogelijk dat wij dit initiatief kunnen bestendigen.
Zijn er bepaalde mensen die volgens jou ooit deze PLAA moeten winnen?
Ik zou bijna moeten zeggen Nico en Dirk zelf, als drijvende krachten binnen Passwerk. Of als organisatie zou die PLAA ook wel eens mogen toekomen aan Cronos, of aan mijn directeur van de school, Annemie Willekens, die vanaf de eerste minuut tot vandaag de dagdagelijkse drijvende kracht binnen De Lift Education is. Dit uiteraard samen met de andere leraren en vrijwilligers.
Jouw naam zal vereeuwigd worden op de gedenkplaat in ons kantoor, de zaal in het kantoor van Passwerk die jouw naam draagt enz. Hoe voelt dat aan?
Wanneer ik in bepaalde bedrijven of overheids-gebouwen kom dan zie ik dat er dikwijls een zaal genoemd is naar bepaalde personen. Dit heeft me altijd gefascineerd. Het feit dat er momenteel een zaal in het kantoor van Passwerk mijn naam draagt voelt dan ook wat 'te verheerlijkt' aan.
Zijn er nog bepaalde zaken die je binnen De Lift Education zou willen realiseren?
Het zou prachtig zijn mocht het voor iedereen, ongeacht zijn of haar financiële situatie, mogelijk zijn onderwijs in De Lift Education te kunnen volgen. Een grote wens van mij is dat wij – 'vanwaar die dan ook komt' – financiële steun zouden krijgen waardoor ook leerlingen wier ouders het financieel echt niet aankunnen, in onze school les kunnen volgen. Onze school wordt niet gesubsidieerd en wij dienen alles te organiseren met het inschrijvingsgeld, sponsoring en giften van donoren. Eigenlijk vervullen wij drie taken: onderwijs, tewerkstelling en welzijn.
Heb je nog andere plannen in het kader van autisme?
Gezien de doorgedreven opleiding in informatica en gezien het feit dat velen van onze leerlingen zeer goed zijn in labeling en geolocalisatie, zijn wij momenteel de basis aan het leggen voor het oprichten van een eigen bedrijf voor onze oud-leerlingen. Labeling en geolokalisatie vereisen een enorme menselijke inzet, het gaat om zeer gedetailleerd en intellectueel werk waarin bepaalde van onze leerlingen bijzonder goed zijn.
Heb je advies voor ouders van een kind met autisme in het kader van hun vorming, scholing, opleiding?
Aan ouders met een kind met autisme zou ik willen zeggen: treedt naar buiten en leg je omgeving uit wat 'autisme' inhoudt. Verberg dit niet. Zorg ervoor dat uw kind onderwijs kan volgen op zijn of haar niveau, zorg voor de juiste begeleiding en u zult merken dat uw kind wel anders is, maar toch talenten heeft om trots op te zijn. Het gaat vaak om talenten die je niet bij andere kinderen ziet.
Wat is volgens jou het grootste misverstand over autisme?
Het grootste misverstand over autisme is dat het om een 'stoornis' zou gaan. Dit is helemaal geen stoornis, misschien een beperking, maar vooral een andere vorm van denken.
Wat is voor jou de belangrijkste prioriteit in het kader van autisme?
Die is voor mij dat autisten de kans moeten krijgen om zich op een normale manier te ontplooien en dit van in de kinderjaren tot en met de uiteindelijke tewerkstelling. Ik meen dat onze school hiervan een mooi voorbeeld is en dat Passwerk die maatschappelijke taak op de arbeidsmarkt op een schitterende wijze op zich neemt.
Is de inclusie van mensen met autisme voor jou een belangrijk doel?
Inclusie van mensen met autisme is uiteraard enorm belangrijk. Maar ik meen dat wij hier zelfs niet zouden mogen over spreken. Voor mij is het evident dat mensen met autisme meedraaien in het maatschappelijke gebeuren, net zoals iedereen.
Ik ben er zelfs van overtuigd dat wij heel veel kunnen leren van autisten, gezien hun rechtlijnige en gestructureerde en gedetailleerde denken en handelen, dit binnen een hectische en niet altijd zo propere menselijke maatschappij.
Dringen zich bepaalde politieke of beleidsmatige optimaliseringen op?
De overheid dient ervoor te zorgen dat aan mensen met autisme een aangepaste vorming, onderwijs en tewerkstelling kan worden aangeboden. Mij viel iets op tijdens een werkbezoek inzake tewerkstelling van ons koningspaar, samen met onze ministers van tewerkstelling van de diverse regio’s van ons land, in Denemarken. De delegatie wou meer te weten te komen over het model van tewerkstelling in dat land. De Deense minister van arbeid verwees spontaan, zonder dat hem hiernaar gevraagd werd, onder meer naar de tewerkstelling van autisten binnen het arbeidscircuit en naar hun bijzondere talenten. Onze overheid laat helaas nog veel prachtige mensen aan de kant staan. Mensen die voor de arbeidsmarkt nochtans een enorme meerwaarde kunnen creëren.
Wat zijn de grootste uitdagingen voor een gezin met een kind met autisme?
De grootste uitdaging voor een gezin met een kind met autisme bestaat erin, binnen de eigen context van het gezin en zijn relaties, die specifieke extra aandacht aan het kind met autisme te besteden.
Wil je nog een boodschap meegeven aan de lezer?
Aan de lezer zou ik willen zeggen: wil je een ware vriend, zoek dan iemand met autisme!!!
Wil je nog iemand in het bijzonder bedanken voor wat je hebt bereikt?
Bij deze zou ik een oprecht grote dank willen uitspreken aan Nico en Dirk van Passwerk, aan Danny Geenens, aan Dirk Deroost en Jef Dewit, eigenaars van Cronos, aan al onze overige sponsors en donateurs en vooral aan al onze leraren en vrijwilligers van De Lift Education, aan mijn kleinzoon Robrecht die mij vreugde schenkt op ieder moment dat hij bij me is.
Wat is allemaal ten goede veranderd sinds de oprichting van De Lift Education?
Het verheugt me dat wij over een periode van acht jaar zoveel jonge mensen met autisme hebben mogen vormen en opleiden.
